Online Mülakatlarda Beden Dili, Konuşma Tarzı ve Ses Tonu: Görünmeyeni Görünür Kılmak

 

“Kendini iyi ifade eden insanlar; yalnızca ne söylediklerini değil, nasıl söylediklerini de bilirler.”

Pandemiyle hayatımıza giren çevrim içi mülakatlar, bugün artık bir "alternatif" değil, yeni norm. Bu yeni düzlemde, karşımızdaki kişiye “ben buradayım” diyebilmenin yolu sadece kelimelerden geçmiyor. Görünmeyeni göstermek, hissedilmeyeni hissettirmek gerekiyor. İşte burada beden dili, konuşma tarzı, davranış ve ses tonu devreye giriyor.

1. Kamerada Görünenden Fazlası: Beden Dili

İlk online mülakat deneyimimde, beden dilimin gücünü fark ettiğim an, sessizliğin konuşmaya başladığı andı. Görüşmeci bir süre notlarına daldı. Ben ise ellerimi dizimde sabit tutmuş, omuzlarımı geride, başımı hafifçe öne eğmiştim. Ekranda belki çok az şey görünüyor olabilir ama dik duruşum, göz temasını korumam, “ben hazırım” mesajını verdi.

Uygulama:

• Göz hizasında bir kamera yerleşimi.

• Sadece yüz değil, omuzdan itibaren kadraja girmek.

• Hafif gülümseme ve baş hareketleriyle dinlediğini göstermek.

• Eller görünmese bile, jestleri içten yapmak (bu hissediliyor).

Not: Amy Cuddy'nin "Senden Güçlü Versiyonun" kitabı, bu konuda bir başyapıt. “Güç pozları”nın online versiyonlarını çalışmak, özgüveni karşıya yansıtır.

2. Konuşma Tarzı: Ne Söylediğinden Önce Nasıl Söylediğin Önemli

Online mülakatlarda zaman kısıtlı, dikkat sınırlı. O yüzden lafı dolandırmak değil, yapılandırmak gerek. Şöyle yapıyorum: STAR tekniğini (Situation - Task - Action - Result) içselleştirdim. Her deneyimimi bu çerçevede anlatıyorum.

Örnek: “Pandeminin ilk ayında ekip motivasyonu çok düşüktü (S). Takım lideri olarak bu süreci tersine çevirmek benim görevimdi (T). Her sabah 10 dakikalık kahve toplantıları başlattım (A). Üç hafta içinde iç iletişim skorumuz %42 arttı (R).”

İpuçları:

• Kısa cümlelerle, net anlatım.

• Gereksiz jargonlardan kaçın, ama sektörel terimlere hakim ol.

• Tutkulu ama sade konuş.

3. Davranış: Profesyonel Ama Donuk Olmayan Bir Tutum

Online görüşmelerde “robotik” değil “hazırlıklı” görünmelisin. Sadece teknik donanım değil, zihinsel duruş da önemli. Görüşme öncesinde bir 5 dakika sessizlik pratiği yapıyorum. Düşüncelerimi toparlıyorum. Çayımı koyuyorum. Arka planım sade. Zoom'daki sanal kütüphane değil, gerçek bir raf kullanıyorum.

Dikkat etmen gerekenler:

• Karşındaki kişiye isimle hitap et.

• Not alırken göz temasını kaybetme.

• Cevap verdikten sonra “Yeterli oldu mu, devam edebilirim isterseniz.” gibi açık uçlu bırak.

4. Ses Tonu: Sesin Karakterin Olur

Online görüşmelerde ses, fiziksel varlığın yerini alır. Sadece ne söylediğin değil, nasıl seslendirdiğin önemlidir.

*“Kararlılık”, sesin netliğinde…
*“Tutku”, vurgularında…
“Denge”, nefes alışverişinde gizlidir.

Ses tonunu etkili kullanmak için:

• Öncesinde sesini kaydedip dinle.

• Cümle sonlarında düşmeyen bir tonla güven ver.

• Nefes çalışmaları yap (Öneri: James Nestor – “Nefes” kitabı)

5. Bonus: Online Mülakat Simülasyonu Yaptır

Ben bunu bir arkadaşım sayesinde keşfettim. Haftada bir, 15 dakikalık mock interview seansları. Kamera açılıyor, CV elimde, senaryo başlıyor. Bazen ciddi bir mentor, bazen zorlu bir İK gibi davranıyor. Gerçek mülakatlara 10 adım önde girdiğimi hissettim.

---

Sonuç: Online Görüşmelerde “Görünmeyeni Yönet”

Online mülakatlarda beden dili, konuşma, davranış ve ses tonu bir bütünlük oluşturur. Bunların her biri, tek başına değil birlikte etki yaratır. Unutma, sadece işi alan değil, kendini doğru anlatan da kazanır.

Tavsiye Kitaplar:

• Senden Güçlü Versiyonun – Amy Cuddy

• Nefes – James Nestor

• Sessiz Güç – Susan Cain (özellikle içedönükler için altın değerinde)

• Görüşmeciyi Etkilemenin Bilimsel Yolları – Vanessa Van Edwards

Blog Sonu Notu:

Unutmayın, önce kendinize saygı duyarsanız, başkaları sizi ciddiye alır.